گذري بر تحولات تبليغ ديني در حوزه‌هاي علميه

تبليغ؛ از منبر تا اينترنت

تبليغ ديني يكي از مهم‌ترين فعاليت‌هاي طلاب حوزه‌هاي علميه است، اين فعاليت مقدس در شرايط كنوني با بهره‌گيري از شيوه‌ها و روش‌هاي مختلفي انجام مي‌شود البته با حفظ اشكال سنتي آن.
رسانه كتاب از ديرباز مورد توجه حوزه‌های علميه بوده است و حوزه‌های علميه از اين رسانه در جهت پيشبرد اهداف تبليغی خود و برای انتقال مفاهيم تشيع و معارف اهل‌ بيت(ع) بيشترين استفاده را كرده‌اند. كتاب حافظه ماندگار يك ملت و مهم‌ترين رسانه در زندگی اجتماعی انسان است. در واقع نخستين رسانه‌ای كه بيشترين توجه بشر را به خود جلب كرد كه اين توجه و حساسيت همچنان هم پاياست «كتاب» است. البته با وجود اينكه در دنيای امروز رسانه‌های متعددی ايجاد شده‌اند، اما كتاب هنوز جايگاه خاصی دارد به طوری كه می‌توانيم بگوييم اگر كتاب خوب نداشته باشيم، رسانه تصويری، شنيداری و نوشتاری خوب هم نخواهيم داشت.

اهل بيت(ع) همواره تأكيدی ويژه در مورد كتاب و كتابت داشته‌اند، و در طول تاريخ حوزه‌های علميه و در ميان علما 40 حديث‌نگاری (اربعين نويسی) يك سنت پسنديده بوده است. پيامبر(ص) در حديثی فرمودند: «هر كس 40 حديث برای امت من حفظ كند سرچشمه های حكمت از قلبش به زبانش جاری خواهد شد.» به همين روی سنت 40 حديث‌نگاری همواره احيا‌كننده نگارش حديث در بين عالمان دين در حوزه‌ها بوده است و اين حديث‌نگاری‌ها به نسبت ‌بخش بسيار كوچكی را در ميان انبوه آثار بر جای مانده مكتوب از عالمان دين به خود اختصاص داده است.
كتاب در حوزه‌های علميه تنها دارای جنبه آموزشی نيست بلكه به جنبه تبليغی آن هم توجه ويژه‌ای می‌شود. در واقع می‌توان گفت توجه به جنبه تبليغی كتاب در حوزه‌ها مهم‌تر از جنبه آموزشی آن است.
در همين راستا معاونت تبليغ حوزه‌های علميه رشته نويسندگی با گرايش تبليغ را برای استفاده طلاب راه‌اندازی كرده است. در اين رشته شيوه‌های تبليغ نوشتاری به طلاب آموزش داده می‌شود تا آنها با اشراف به اين حوزه بتوانند رسالت تبليغی خود را بهتر انجام دهند.
با توجه به جايگاه نويسندگی در امر تبليغ، يك نويسنده متعهد می‌تواند به ساير رسانه‌ها ارزش دهد و به آنها كمك كند؛ چون همه رسانه‌ها در دنيای امروز متن‌محور هستند و يك نويسنده خوب با نگارش متون مناسب می‌تواند در زمينه تبليغ و احيای دين، نقشی اساسی داشته باشد. ما نبايد و نمی‌توانيم رسانه‌ها را تنها در نهاد اوقات فراغت تعريف كنيم و كاركرد آنها را به پر كردن اوقات فراغت تقليل دهيم، بلكه كاركردهای آشكار و نهان آن در نهاد آموزش بسيار پررنگ‌تر است.
رسانه‌ها در دنيای امروز كاركردهای متفاوتی دارند، به تعبيری رسانه در دنيای امروز نيازهای اجتماعی افراد را برطرف می‌كند و با توجه به اينكه انسان موجودی اجتماعی است و در دنيای امروز رسانه جزو ضروريات زندگی اجتماعی است، انسان بدون رسانه نمی‌تواند در دنيای امروز زندگی كند. در حال حاضر به مدد آموزش‌های كاربردی كه در حوزه‌های علميه انجام می‌شود در اين زمينه شاهد جهش هستيم و طلبه امروز مهارت‌های مختلفی دريافت می‌كند تا وظيفه طلبگی خود را بهتر انجام دهد. در گذشته استفاده از رسانه‌ها معمول نبوده است، اما امروزه طلاب قلم به دست و هنرمندی در حوزه‌های علميه وجود دارند كه مهارت‌های زيادی دارند. توجه به رسانه در حوزه‌های علميه يك وظيفه است و شرايط امروز جامعه ايجاب می‌كند كه طلاب به اين حوزه ورود جدی پيدا كنند. با انكار نقش رسانه‌ها از سوی حوزه‌های علميه ما دچار واپسگرايی می‌شويم، در اين انبوه تعاملات، ارتباطات و اطلاعات بايد توجه جدی به اين حوزه داشته باشيم و نيروهای انسانی تربيت كنيم كه در اين عرصه حرفی برای گفتن داشته باشند. همچنين با انكار اهميت رسانه در دنيای امروز مشكلی از جامعه ما حل نمی‌شود و ما ناگزيريم به قدرت رسانه‌ها اقرار كنيم و آن را ناديده نگيريم و برای ورود جدی و اثرگذار در اين عرصه برنامه‌ريزی داشته باشيم.
اگر از وسيله رسانه برای پيشبرد اهدافمان استفاده نكنيم ديگران اين كار را می‌كنند، مقام معظم رهبری به اين نكته تأكيد داشته‌اند و در جلسه‌ای كه در سفر به قم با نخبگان حوزوی داشتند بر لزوم توجه به مسئله زبان‌آموزی در ميان طلاب تأكيد كردند و فرمودند كه اگر طلبه‌ای به زبان بين‌المللی آشنا نباشد حيطه تبليغ او محدود به دايره كوچكی می‌شود، در صورتی كه اگر با زبان آشنا نباشد عملاً با يك ميليارد و نيم مسلمان و 6 ميليارد انسان بی‌ارتباط است.
در همين راستا نيز معاونت تبليغ حوزه‌های علميه اقدام به راه‌اندازي مدارس «سفيران هدايت» كرده است، در اين مدارس دوره‌های آشنايی با زبان انگليسی برای طلاب برگزار می‌شود.
از حوزه‌های ديگری كه طلاب بايد ورود جدی به آن پيدا كنند، تبليغ در فضای سايبر است. تبليغ اينترنتی يكی از راه‌های اثربخش تبليغ در دنيای امروز است. اگرچه منبر اساسی‌ترين ابزار تبليغ دينی است، اما با يك تأمل و درنگ كوتاه در مسئله می‌بينيم كه امروزه تبليغ تنها از راه منبر قادر به پاسخگويی به همه نيازها نيست و با توجه به اينكه حوزه‌های علميه در امر تبليغ نگاهی حداكثری دارند بايد همه تلاش خود را انجام دهيم تا به نيازهای ساير مخاطبان نيز پاسخ دهيم.
امروزه بخش زيادی از جوانان و نوجوانان ما ساعاتی از وقت خود را در روز در فضای مجازی سپری می‌كنند و طلاب حوزه‌های علميه هم با برنامه‌ريزی و هدف‌گزينی سنجيده بايد تلاش كنند تا در عرصه تبليغ اينترنتی هم موفق ظاهر شوند.

حجت‌الاسلام ابوالفضل هادی‌منش / روزنامه ایران / 28 مهر 90

اگر  از نویسندگان و وبلاگ‌نویسان هستید و مطالبی با موضوعات مختلف در وبلاگتان منتشر می‌کنید، قبل از کلیک بر روی دکمه انتشار بهتر است سوالاتی از خود بپرسید تا موفقیت مطلب ارسالیتان را تضمین کنید.

1. آیا بعد از نوشتن مطلب آن را مطالعه کرده‌ام؟
2. آیا نوشته من به اندازه‌ای که باید کامل باشد، کامل است؟ (تمامی جوانب در نظر گرفته شده است؟)
3. آیا موضوع نوشته را به خوبی انتخاب کرده‌ام؟
4. آیا نوشته‌ام مشکلات دستورزبانی ندارد؟ (مطالعه دوباره نوشته اینبار تمرکز برروی جمله‌بندی، زبان و ادبیات استفاده شده.)
5. آیا به منابع خارجی استفاده شده لینک داده‌ام؟
6. آیا تمامی لینک‌ها را چک کرده‌ام؟ آنها کار می‌کنند؟
7. آیا نوشته من از چیزی الهام گرفته شده است؟ آن را در متن مقاله آورده‌ام؟
8. آیا از تصویر مرتبطی استفاده کرده‌ام؟
9. آیا از راه‌های تعامل با خوانندگان استفاده کرده‌ام؟
10. آیا عنوان مناسبی برای مطلب خود انتخاب کرده ام ؟

سوالات کوتاه و واضح است اما توضیح هرکدام به یک مقاله جداگانه نیازمند است که انشاالله سعی می‌کنیم در بین مطالب انتشار یافته مطالبی را نیز برای بهتر نوشتن و آموزش‌های وبلاگ‌نویسی منتشر کنیم.

نگارش شما باعث شناخته شدن‌تان خواهد شد

توجه کنید تا آن‌چه که می‌نویسید، برای عده‌ای که در آن حیطه فعالیت می‌کنند قابل ارائه باشد

همه چیز محیاست تا شما از ظرفیت آن محیط به نفع خود و با نام خود استفاده کنید

گستردگی نوشته‌های قدیمی شاید از نگاه برخی از کاربران، حالا دیگر کم‌تر دیده شود اما وضعیت کنونی با توجه به تغییر نسل قالب وبلاگ‌نویسان ایرانی، امری طبیعی به نظر می‌رسد. خیلی از وبلاگ‌نویسان ما از طریق همان وبلاگ شخصی‌شان شناخته شده‌اند و  خیلی‌های دیگر نیز بخاطر وبلاگ‌شان دردسرهای فروانی را تجربه نمودند.

تعریف هرکس از وبلاگ و وبلاگ نوشتن متفاوت است. شاید برای کسی، وبلاگ همان آدرس شخصی‌ای باشد که تنها عده‌ای محدود می‌توانند به آن دسترسی داشته باشند و شاید برای یکی دیگر، محیطی پر از نویسنده، کاربر و کامنت، تعریفی درست از وبلاگ‌نویسی باشد. در واقع می‌توان گفت که این‌ها، کلیاتی کلیشه‌ای درباره وبلاگ‌نویسی هستند که در این مطلب، قصدی برای بیان کردن‌شان بیش از این نداریم.

شاید آن‌چه که این‌روزها از همه چیز بیشتر برای وبلاگستان فارسی اهمیت داشته باشد، تفهیم نوع نوشتن، انگیزه نوشتن و مکان نوشتن به کاربرانی است که تازه وارد این دنیا می‌شوند.

نوع نوشتن:

این‌که چطور می‌نویسید و یا دوست دارید چگونه بنویسید، موضوعی است که تنها به خود شما بستگی دارد. هیچ‌کس حق این‌را ندارد که در این مورد به شما حرفی بزند اما این موضوع زمانی صحیح خواهد بود که شما اصول کلی را در نوشته‌هایتان رعایت کنید. توجه داشته باشید که این‌جا داریم در مورد حیطه وبلاگ‌های فناوری و یا موضوعاتی که به این دسته نزدیک باشند صحبت می‌کنیم. نگارش شما باعث شناخته شدن‌تان خواهد شد. سعی کنید تا جایی که می‌توانید نوشته‌های وبلاگ‌های مختلف را مطالعه کنید و با سبک‌های نوشتاری هر نویسنده و نوع استفاده صحیح از علامت‌گذاری‌ها آشنا شوید.

انگیزه نوشتن:

شاید انگیزه خیلی‌ها هنگام آغاز به‌کار یک وبلاگ در این زمینه، کسب بازدید کننده باشد. تلخ و تاسف‌بار است اما متاسفانه در خیلی از زمینه‌های موجود در وب فارسی این موضوع به چشم می‌خورد. داشتن یک وبلاگ با بازدید بالا اصلا موضوع بدی نیست اما در نظر داشته باشید که زرد نویسی هم یکی از فاکتورهای جذب بازدید است! این‌که قصد ادامه چه مسیری را دارید نیز کاملا به خودتان برمی‌گردد ولی توجه کنید تا آن‌چه که می‌نویسید، برای عده‌ای که در آن حیطه فعالیت می‌کنند قابل ارائه باشد. کسب بازدید می‌تواند جزء اولویت‌های بعدی شما قرار بگیرد.

مکان نوشتن:

برای کسی که تازه قصد وبلاگ‌نویسی در این زمینه را دارد، مکان نوشتن، یکی از فاکتورهای مهمی است که باید به آن توجه نماید. شاید خوب بنویسید و با انگیزه بنویسید اما آن‌طور که باید دیده نشوید؛ سامانه های شناخته شده در این زمینه امکان همکاری را به عنوان نویسنده میهمان به شما می‌دهند.

در واقع در این‌گونه شرایط، همه چیز محیاست تا شما از ظرفیت آن محیط به نفع خود و با نام خود استفاده کنید. از پُتانسیل‌های این‌چنینی نهایت استفاده را ببرید چرا که می‌توانید به‌رایگان تبلیغ و لینک خود را به هزاران خواننده وبلاگ میزبان نمایش دهید.

مطالب بحث برانگيز شما بهتر است توسط مخالفان وبلاگتان خوانده شود .

اگر براي اين موضوع مطلب مي نويسيد كه صرفاً تحسين موافقانتان را برانگيزد بايد گفت كه داريد وقتتان را تلف مي كنيد. مگر اينكه وبلاگ شما يك وبلاگ براي ارايه ي خدمات يا يك فروشگاه و كسب درآمد باشد .ولي از آنجا كه بيشتر وبلاگ نويسان به ارايه ي عقايد خود و يا ديگران می پردازند داشتن شنيدن نظرات مخالفان در اين وبلاگ ها بيشتر مي تواند به موفقيت وبلاگ كمك كند.

زمینه ای را برای وبلاگتان فراهم کنید که خوانندگانی با نظرات مخالف را به سمت خواندن مطالب شما بکشاند!

کوتاه نویسی یک نوع مهارت نوشتاری است که یادگیری آن و آشنایی با این مهارت می تواند در کارهای پژوهشی ، نگارشی ، گزارش نویسی ، خبرگزاری و … بسیار مهم باشد و البته مفید !

امروزه آنقدر آثار و نوشته ها زیاد شده و از طرفی فرصت افراد برای انجام کارهای روزمره کم شده که ” کوتاه نویسی و خلاصه نویسی” ضرورت خود را نشان می دهد .

نسل کم حوصله امروز را تنها با نوشته های کوتاه و اثرگذار ، و متون کاملاً خلاصه شده می توان به هر عرصه ای مخصوصاً فرهنگ و دین پیوند داد .

با خلاصه کردن کتاب های مفید می توان همان بهره اخلاقی را به نسل امروز مخصوصاً جوانان انتقال داد .

یکی از هنرهای خلاصه نویسی در عرصه وبلاگ نویسی خود را نشان می دهد . برای خود شما هم ممکن است اتفاق افتاده باشد . وارد وبلاگی می شوید ، عنوان به نظر جالب می آید ، یا همان چیزی است که نیاز به دانستنش داشته اید ولی با نگاه کردن به حجم مطلب ، از اسکرول صفحه پشیمان شده و به دنبال خواندن مطالب دیگر می روید .

اگر میخواهید خوانده شوند باید کوتاه بنویسید …

یک وبلاگ نویس ماهر باید بتواند تمام هنر خود را برای نگه داشتن مخاطبش خرج کند . که یکی از آنها هنر کوتاه نویسی است .

با این شرح از شما وبلاگ نویسان نیز انتظار می رود در مطالب ارسالی از این هنر بهره برده ، متن سخنرانی ، کتاب ، مقاله ، گزارش یک همایش یا سمینار ، صورت جلسه یا برنامه های انجام شده و … را در بهترین شکل خلاصه شده ارائه دهید .

در پست های آینده انشالله روش های خلاصه نویسی ، نکات لازم و مفید را بیان خواهیم کرد.

موفق باشید

عنوان و تیتر مطلب  ، یکی از مهم ترین تگ ها و عناصر موجود در صفحات وبلاگ و سایت است که می توان بهترین بهینه سازی را بر روی آن انجام داد . دلیل مهم بودن تیتر  مطالب در اینست که هنگامی که کاربر در موتور جستجو یک عبارت یا موضوعی را سرچ و جستجو می کند ، مطالب به شکل عنوان مطلب با رنگ آبی ، URL یا آدرس مطلب ، توضیحات مختصر یا Description مطالب ، نمایش داده شده و دیده می شود.

پس اگر در انتخاب و بهینه سازی عنوان مطلب که اولین چیزی است در موتورهای جستجو و حتی در خود سایت و وبلاگ نمایش داده می شود ، رعایت کرده و بهترین را برای آن انتخاب کنید ، به حتم خواهید توانست تا راحت تر و سریع تر مطالب و عنوان های خود را در موتورهای جستجو در ردیف های اول قرار دهید.

با این توضیحات ، امروز در این پست سعی کردیم تا چندین مورد از اصولی را که می توان در حین انتخاب تیتر مطالب در نظر گرفت را معرفی و شرح دهیم که امیدوارم برای وبلاگ شما مفید واقع شود.

1- انتخاب موضوع مطالب

قبل از انتخاب عنوان و یا هر کار دیگری ، ابتدا باید موضوعی را که می خواهید در مورد آن مطلبی را تایپ کرده و بنویسید ، مشخص کنید تا راحت تر و با دست بازتری به انتخاب عنوان و تیتر مطالب خود بپردازید. پس مثل همیشه باز هم مطلب و موضوعات سایت هستند که می توانند شما را در رشد وب سایتتان همراهی کرده و رتبه شما را در موتورهای جستجو و حتی در بین کاربران افزایش دهند.

2- بررسی و جست و جو

همه شما به یقین می دانید که همه کاربران در سرتاسر جهان برای رفع نیاز اطلاعاتی خود از موتورهای جستجو مانند گوگل ، یاهو ، بینگ و غیره استفاده می کنند که شما می توانید برای پیدا کردن عنوان یا تیتر مطالب خود در بین سایت های رقیب و دیگر سایت ها یا وبلاگ هایی که هم موضوع با مطلب شما هستند ، استفاده کرده و بهترین تیتر و عنوان را برای مطلب نوشته شده خود انتخاب کنید. پس باز هم موتورهای جستجو برای شما حکم مرجعی عالی را دارند.

3- جذاب و مفید بودن تیتر مطالب

تیتر نویسی و انتخاب عنوان مفید و البته گیرا ، خیلی هم کار آسانی نیست. در ابتدا باید عنوانی را انتخاب کنید که مفید و البته جذاب بودن را به کاربر القاء کند ، یعنی اینکه اگر عنوان مطلب را ” میوه ها مفید هستند ” انتخاب کنید ، شاید خیلی کابران را تشویق به خواندن مطلب نکرده باشد ، چون همه می دانند که میوه ها مفید هستند . اما اگر تیتری مفید مثل ” آیا می دانید فواید میوه ها چیست ؟ ” را انتخاب کنید ، کاربر را مجاب به کلیک روی عنوان کرده و وارد سایت شما شده و مطالبتان را تا انتها می خواند. سعی کنید عنوان مطالبتان را طوری انتخاب کنید که یک یا چند پله از رقبای خود بالاتر باشید ، زیرا کاربران روی تیترهایی که فقط حالت توصیفی باشند و جذاب و مفید بودن مطالب را نرسانند ، نخوانده و به سایتتان هدایت نمی شوند.


4- ساده و واضح بودن تیتر مطالب

خیلی در انتخاب عنوان مطلب از کلمات درشت و پیچیده استفاده نکنید ، استفاده از عبارات گنگ و پیچیده باعث مشکلاتی در فهمیده نشدن مطالب و عنوان پست شما می شود و سعی کنید تا سادگی را نیز رعایت کنید و از توضیحات زیاد در تیتر و عنوان بپرهیزید که هم تایتل مطلب را در موتورهای جستجو ، طولانی کرده و نصفه نمایش داده می شود و هم کاربران در خواندن آنها و فهمیدن موضوع اصلی دچار سردرگمی می شوند. پس باز هم یک نکته برای بهینه سازی عنوان و دیده شدن مناسب در موتورهای جستجو را با این کار رعایت کرده اید.

5- عنوان و تیترهای یکتا برای مطالب

همیشه سعی کنید تا اولا از درج و منتشر کردن موضوعات تکراری بپرهیزید و برای هر موضوع و مطلبی باید یک عنوان و تایتل یکتا و یگانه و منحصربفرد انتخاب کنید. حتی اگر مطالب شما با یکدیگر هم موضوع و مشابه باشد ، حتی المقدور با انتخاب یک عنوان خوب و ساده و مفید ، آن پست و مطلب را از مطالب دیگرتان متمایز کرده و جدا کنید تا هم موتورهای جستجو در تفکیک بین مطلب سایتتان گیج نشده و آنها را خوب ایندکس کنند و هم کاربران بتوانند بین مطالب به راحتی و بدون سردرگمی رفت و آمد کرده و با مطالب تکراری روبرو نشوند. مثلا عنوان “اخبار” به نظر تیتر جالبی برای یک مطلب نیست. میتواند با تیتری جداگانه با موضوع آن خبر خوانندگان بیشتری جذب کند!

6- تعداد کاراکترهای عنوان مطالب

به علت اینکه موتورهای جستجو برای درج لینک ها در خود و نمایش آنها به کاربران ، تعداد کاراکترهای محدودی را اجازه درج می دهند که حداکثر تعداد هم 60 کاراکتر برای عنوان و 160 کارکتر برای توضیحات یا Description است که در زیر عنوان و URL در موتورهای جستجو درج می شود. پس با این توصیفات باید در انتخاب تیتر راهکاری را در پیش بگیرید که تعداد کاراکترهای تیتر مطلب از 60 حرف و کاراکتر بیشتر نشده تا در موتور جستجو کامل دیده شده و نصفه نمایش داده نشود.

8- استفاده از کلیدواژه ها در تیتر مطالب

کلمات کلیدی و موضوعی را که در مورد آن می نویسید را در نظر بگیرید و مهم ترین و مرتبط ترین کلید واژه و کلمه کلیدی را انتخاب کرده و در تیتر مطلب خود استفاده کنید. البته سعی کنید تا کلمات کلیدی که از اهمیت و ارزش بیشتری در موتورهای جستجو برخوردارند و کاربران آن را بیشتر جستجو می کنند در ابتدای عنوان و از کم اهمیت ترین در ادامه تیتر استفاده کنید. فقط به این نکته هم توجه کنید که از به کار بردن کلمات کلیدی زیاد و بی ربط به موضوع و تکراری استفاده نکرده و هر چه کلید واژه مرتبط تر با موضوع باشد ، بهتر خواهد بود.

البته همه این موارد و گفته ها را نیز می توان برای عنوان و تیتر اصلی صفحه سایت یا وبلاگ خود بکار برد و نتایج خوبی هم در زمینه بهینه سازی و سئو (  SEO ) سایت و وبلاگ خود به دست آورد.

مطالب مرتبط:

تیتر، تیتر و تیتر

۵ نکته برای بهینه سازی مطالب و محتوای وبلاگ

برچسب ها (وبلاگ نویسان حرفه ای بخوانند!)